Η Ημέρα της Ανθρώπινης Αδελφοσύνης και η θρησκευτική μισαλλοδοξία στην αυγή της νέας χιλιετίας.
Γράφουν: Εύα Αγγελάκη, Λυδία Βογιάκη, Βενετία Δασκαλάκη, Σμαράγδα Κουσκούνη, Αγγελική-Δανάη Λίτσα.
Φαινομενικά, όλες οι θρησκείες προβάλλουν στην επίσημη εκδοχή τους τα ιδανικά της ειρήνης και της αγάπης. Στην πράξη, οι θρησκευτικοί πόλεμοι και οι διωγμοί ιστορικά είναι η αιτία που σφαγιάστηκαν, βασανίστηκαν και εκτοπίστηκαν εκατομμύρια άνθρωποι. Υπολογίζεται ότι το 12% των γνωστών ιστορικών συγκρούσεων είχαν κυρίως θρησκευτικά κίνητρα και πάνω από 100 εκατομμύρια άνθρωποι, κατά προσέγγιση, έχουν χαθεί στο όνομα των κάθε λογής θρησκευτικών διαφορών. Ας πάρουμε για παράδειγμα τις Σταυροφορίες, το Ολοκαύτωμα, τους γαλλικούς θρησκευτικούς πολέμους ακόμα και τις σύγχρονες θηριωδίες στον πόλεμο στη γειτονική πρώην Γιουγκοσλαβία.
Ποια είναι τελικά η σχέση του Θεού με τον πόλεμο; Κηρύγματα αδελφοσύνης προβάλλονται από όλες ανεξαιρέτως τις θρησκείες. Κι ωστόσο, η θρησκεία συχνά αποτελεί προκάλυμμα για την κάλυψη κυρίως κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών λόγων σύγκρουσης. Είναι, επίσης, το πιο συχνό όχημα για την εξυπηρέτηση των εθνικών εχθροτήτων καθώς και του διαχωρισμού του Δυτικού Κόσμου από τον αναπτυσσόμενο. Δεν είναι τυχαίο ότι, διαχρονικά, οι θρησκευτικοί πόλεμοι διακρίνονται ως οι πιο διαδεδομένοι και αποδεκτοί σε σχέση με άλλους τύπους πολέμων. Ο «ιερός πόλεμος» στο Ισλάμ π.χ. συνεχίζει να θεωρείται από διάφορες ομάδες ως ο εύκολος δρόμος για να κινητοποιήσει πολιτικά τις μάζες σε χώρες με οξύτατα οικονομικά προβλήματα. Προβάλλεται ως θρησκευτικό καθήκον, παρά το γεγονός ότι η σύγχρονη μουσουλμανική θεολογία έχει προ καιρού απορρίψει αυτές τις φιλοπόλεμες αναγνώσεις των ιερών της κειμένων. Ωστόσο, ο θρησκευτικός φανατισμός παραμένει εμφανέστατος στην εποχή μας, στη ρητορική της μισαλλοδοξίας έναντι όσων ενστερνίζονται διαφορετικές απόψεις, όχι μόνο θρησκευτικού αλλά και κοινωνικού περιεχομένου.
Η 4η Φεβρουαρίου είναι, λοιπόν, μια ημέρα σημαντική για πολλούς λόγους. Στον σύγχρονο κόσμο, στον οποίο η ψευδαίσθηση της προόδου και της ειρήνης έχει διαρραγεί από τις πολεμικές αναμετρήσεις, ακόμα και σε ευρωπαϊκό έδαφος πλέον, η θρησκεία καλείται να διαδραματίσει έναν ρόλο ενωτικό. Καλείται να υπερβεί τις διαφοροποιήσεις και να επικεντρωθεί σε όσα ενώνουν τους ανθρώπους. Η Ημέρα της Ανθρώπινης Αδελφοσύνης είναι ένα σημαντικό βήμα. Οι κοινές αρχές της διακήρυξης των θρησκευτικών ηγετών έχουν μια ουσιώδη αφετηρία: Η ζωή του ανθρώπου είναι το σημαντικότερο ιδανικό. Πρέπει να αφήσουμε τις διαφορές μας στην άκρη. Η ειρήνη είναι το σημαντικότερο κοινωνικό αγαθό. Αξίζει να το θυμηθούμε - και να είμαστε έτοιμοι-ες να αγωνιστούμε για την επικράτησή της παντού.